(Recenzja) 101 Airborn Screaming Eagles - Normandia 6 czerwca 1944

Desant w Normandii w 1944 roku, jest doskonale znany wszystkim tym, którzy choć trochę interesują się historią. Było to jedno z tych wydarzeń, które zmieniło bieg wojny, choć okupiony wieloma ofiarami, to jednak zwycięskie dla „jasnej strony” tego konfliktu. Książek na temat Operacji Overlord wydanych zostało wiele, ale co ciekawe niektóre z epizodów opowiedziane są w formie komiksowej.







„Normandia 6 czerwca 1944” jest jednym z dwóch komiksów z serii 101 Airborne Screaming Eagles. Za scenariusz i rysunki odpowiada Roman Pierzgalski, a całość wydana została przez Aquaverde. Epizod pierwszy pochodzi z 2004 roku. Kim były „Krzyczące Orły”? To jeden z najsłynniejszych amerykańskich związków bojowych utworzony w 1942, który – co ciekawe – był jedną z pierwszych dywizji w historii, posiadających w składzie oddziały spadochronowe. Pierwszym, poważnym sprawdzianem, dla tych młodzieńców stało się właśnie Overlord. Dla wielu z żołnierzy tej dywizji był to prawdziwy chrzest bojowy, będący najtrudniejszym z możliwych. Wielu z nich nigdy nie wróciło do domu, pozostając na wieczny spoczynek na plażach Normandii we Francji.

O tym właśnie opowiada komiks Pierzgalskiego. O ostatecznie zwycięskiej, lecz niepozbawionej tragizmu, walce z nazistowskim wrogiem. Od początku operacji nic nie szło tak jak zakładały plany. Warunki atmosferyczne i świetnie zorganizowana niemiecka obrona przeciwlotnicza spowodowała, że duża ilość 101 dywizji została rozrzucona w różnych – nie zawsze zaplanowanych – miejscach francuskiej plaży. Przed Amerykanami były więc dwa zadania. Pierwsze, zorganizować się i odnaleźć w tych ciężkich warunkach i drugie – zabezpieczenie drogi dla kolegów, którzy mieli rozpocząć swój desant na plaże z łodzi.


Na 48 stronach Roman Pierzgalski przedstawia czytelnikowi te wydarzenia. Zaletą komiksu jest niewątpliwie umiejętność budowania napięcia, jaką posiadł autor. Mimo, że komiks oparty jest głównie na dialogach – to one głównie tworzą historię - to nawet przez moment nie jest nam dane nudzić się. Rysownik świetnie zarysował postaci. Nie są to „terminatorzy”, którzy idą bez wahania i strachu do przodu, kładąc przy okazji trupem, kolejne setki Niemców, a młodzi ludzie, którzy nierzadko mają ogromne problemy z pociągnięciem za spust karabinu. Każda śmierć wywołuje u nich wewnętrzne rozterki. Autor robi to w tak sugestywny sposób, że momentami sami zaczynamy zastanawiać się, jak my byśmy zachowali się zarówno przed jak i po oddaniu strzału do obezwładnionego żołnierza. I nie ma tu znaczenia fakt, że był on z armii przeciwnika, naszego wroga.

Jak już wspomniałem, komiks w dużej mierze opiera się na dialogach, a rysunki są niejako „obok” nich. Nie oznacza to jednak, ze te są słabe. Wręcz przeciwnie. Kadry rozrysowane są z wyjątkową dbałością i realizmem. Z racji tego, że toczy się brutalna wojna, pojawia się i krew i śmierć. Bardzo ładnie pokazane są twarze żołnierzy, każda z nich wyróżnia się od drugiej, co nie w każdym wypadku jest takie oczywiste. Na kartach komiksu możemy obejrzeć kilka rodzajów broni. Czy odwzorowują one rzeczywistość? Tutaj już trzeba byłoby zapytać specjalistów w tej dziedzinie.


Co może drażnić w tym wydawnictwie? Ja znalazłem dwie takie rzeczy. Pierwsza z nich to fakt, że niemieccy żołnierze mówią… po niemiecku. Wiem, brzmi to nieco dziwnie, ale naprawdę utrudnia to odbiór całości. Zamierzeniem autora było zapewne wprowadzenie dynamiki i odróżnienia pomiędzy żołnierzami jednej i drugiej armii. To w jakimś stopniu się udało, ale z drugiej strony czytelnicy mogą mieć problem ze zrozumieniem, co oni w ogóle mówią. Chyba lepiej byłoby teksty prezentować w języku polskim, a wyróżnić je np. inną czcionką. Druga sprawa natomiast, to niezbyt naturalne nałożenie onomatopei oraz samych dymków dialogowych. Wygląda to nieco tak, jakby na rysunki, ktoś nałożył je – w najprostszym programie graficznym – tworząc dwie niezależne od siebie warstwy. Nie wygląda to zbyt dobrze, tym bardziej na tle świetnych rysunków Romana Pierzgalskiego.


Kilka słów o samym wydaniu. Okładka tego komiksu jest miękka, ale przy tym ładna i wzbudzająca zaciekawienie. Pierwsze trzy strony to tekstowe wprowadzenie czytelnika do zagadnienia Operacji Overlord. Dobre rozwiązanie, szczególnie dla osób, które do tej pory o niej nie słyszeli. Warto podkreślić, że rysunki wykonane są w pełnym kolorze, a całość wydano na kredowym papierze.

Strona z błędem

Podsumowując: „Normandia” to kawałek naprawdę udanego komiksu, przy którym można się dobrze bawić, a przy okazji może on przekazać nam fragment wiedzy historycznej o nie tak dawnych przecież czasach. Z czystym sumieniem poleciłbym go miłośnikom historii oraz osobom ceniącym w komiksie realizm. Jest to komiks o walkach wewnętrznych a zarazem bohaterstwie młodych ludzi, którzy wierząc w słuszność sprawy, szli na wojnę, z której wielu z nich nie wróciło. Opowiada on o braterstwie, jakie zawiązuje się podczas tak trudnych czasów, kiedy to bez zaufania i wsparcia kolegi, nie ma tak naprawdę szans na wyjście cało z opresji.

Na koniec przysłowiowa „łyżka dziegciu” dodana do słoika z miodem, żeby nie było tak kolorowo. Spory niesmak wzbudziła we mnie pierwsza strona komiksu, gdzie oto znajdziemy takie zdanie, – „…że rejon ich londowania obsadziła zaprawiona…”. Takie rzeczy nie powinny mieć miejsce w tego typu wydawnictwach. Zwykłe przeoczenie, które dla mnie jest nie do przyjęcia.

Zainteresowanych głębszym zapoznaniem się z tematem zapraszam na stronę internetowa grupy rekonstrukcyjnej GRH 101 Airborne


101 Airbone Screaming Eagles #1 - Normandia, 6 czerwca 1944

Scenariusz: Roman Pierzgalski
Rysunek: Roman Pierzgalski
Wydawnictwo: Aquaverde
Wydanie I: 6/2004
Liczba stron: 48
Format: A4
Oprawa: miękka
Papier: kredowy
Druk: kolor
Cena z okładki: 24,50 zł
Cena matras.pl: 5,00zł