(Recenzja) Black Paradox

Po przerażającej Spirali i obrzydliwym Gyo otrzymaliśmy trzeci z kolei komiks grozy autorstwa Junji Ito. Jaka to manga? Spokojniejsza niż pozostałe. Ale czy, aby na pewno do końca?

Black Paradox opowiada historie czwórki młodych osób, których połączyła śmierć. Zasadniczo to pragnienie śmierci, gdyż poznali się oni na jednym z portali internetowych dla samobójców. Dwie kobiety i dwóch mężczyzn spotkało się pewnego dnia w ustalonym miejscu, by wyruszyć w ostatnią podróż. Podróż ku śmierci i przeznaczeniu. Coś jednak idzie nie do końca zgodnie z ich planem i wycofują się oni ze swoich zamiarów. To jest jednak dopiero początek całej historii. Paradoksalnie przynajmniej dla części z nich samobójcza śmierć  – biorąc pod uwagę to co stało się w dalszej części mangi – byłaby wybawieniem.

Co w ogóle powoduje, że czworo osób chce pozbawić się życia? Jak to w tzw. „realu”, motywację są bardzo różne, poczynając od chęci ucieczki od wyimaginowanego przeznaczenia, kończąc na tak przyziemnych sprawach jak wygląd zewnętrzny. Junji Ito kreśli w swojej mandze cztery różne scenariusze życia głównych bohaterów, umiejętnie wplatając (wraz z upływem akcji) kolejne postacie i ich losy. Nie ma tu osób krystalicznie czystych, nawet ci, którzy na co dzień zajmują się ratowaniem ludzkich istnień, potrafią myśleć głównie o pieniądzach i swoich żądzach. O tym chyba tak naprawdę jest ten tytuł. Black Paradox to owszem komiks grozy, który jednak według mnie miał drugie, głębsze dno. W ręce naszych bohaterów, w tragicznych okolicznościach, trafiają „kamienie”, które mogą przynieść znalazcą ogromne pieniądze. I choć nie mamy żadnych wątpliwości, że co najmniej wątpliwe moralnie jest korzystanie z takiego rozwiązania to jednak bohaterowie przekonują się o tym wtedy, kiedy jest już nieco późno. Nie zdradzając fabuły, napiszę tylko, że w moim przekonaniu Ito tą mangą podkreślił to co dzieje się często na świecie, czyli wykorzystywanie innych (często słabszych) do osiągnięcia swoich celów tak jak bohaterowie wykorzystują paradonity do osiągnięcia korzyści finansowych.

Ok, ale przecież japoński mangaka znany jest z czegoś innego, ze straszenia i obrzydzania tych, którzy zdecydują się sięgnąć po jego prace. Tak było w Uzumaki, czyli jego debiucie na polskim rynku, tak było też w Gyo. W Black Paradox jest moim zdaniem nieco inaczej, a mianowicie nadal jest to opowieść grozy, ale nie ma tu, aż tylu wstrząsających scen jak w poprzednich dwóch komiksach. Jest tu za to więcej niedopowiedzenia. Japońskie opowieści grozy cechuje właśnie takie straszenie nie do końca wprost, z elementami fantastycznymi i tak jest właśnie w tym komiksie. Klimat jest nieco lżejszy niż w tamtych tytułach, co oczywiście nie oznacza, że jest miło, słodko i przyjemnie. Co to, to nie. Ito kilkukrotnie robi to, do czego nas przyzwyczaił, a więc szokuje kadrami trafiającymi do naszej psychiki. Kilka obrazów zostanie z nami na dłużej i to wam gwarantuje. Rysownik ma niesamowitą wręcz zdolność rysowania twarzy, powodujących u czytającego przerażenie. Patrząc na niektóre rysunki nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że wzrok bohatera, kierowany jest wprost w moją stronę, a on sam wyjdzie z kart komiksu i stanie obok mnie... Gwarantuje wam, że biorąc pod uwagę szaleństwo wypisane na tych obliczach, nie było to nic przyjemnego. Ludzie o słabszych nerwach i żołądkach mogą mieć dosyć, gdy zobaczą rozkładająca się twarz, z której wypadają kamienie, a oko zapada się do środka, czy eksplodujący ludzki żołądek. Tak, takich momentów nie brakuje, bo brakować nie może. Bez nich to nie byłaby manga Ito.

Całość czyta się świetnie choć nie wszystko wyjaśnione jest wprost. Autor zostawia furtkę po to byśmy sami mogli dopowiedzieć sobie kilka szczegółów. Co ciekawe nie zabrakło tu również wątku "romantycznego", który będzie miał spory wpływ na zakończenie historii. Dialogi nie nużą, a rysunki choć nieco uproszczone to bardzo klimatyczne i pasujące do koncepcji komiksu grozy... I jeszcze te szalone oczy u bohaterów. Moją uwagę zwróciła natomiast jedna kwestia, a mianowicie dwójka najmłodszych bohaterów przypomina tych, znanych z kart Gyo. Wygląda to tak, jakby rysownikowi zabrakło nieco pomysłów na kolejne postacie.

Poza główną historią w mandze wydanej przez J.P.F. dostajemy jeszcze dwie historie bonusowe. Dłuższą i czarno białą Lizawę oraz krótką, ale za to w kolorze (!), zatytułowaną Upiorny Pawilon. Szczególnie ta pierwsza wali nas w głowę dość mocno, przypominając wszystkie cechy, z których zasłynął autor. Dostajemy w niej poziom obrzydzenia porównywalny z tym, który mieliśmy w Gyo. W większości innych autorów można byłoby napisać, że niektóre pomysły są absurdalnie złe, zasługujące na miano horroru "klasy d", ale w mangach Ito z jakiegoś powodu to wszystko ze sobą współgra i do siebie pasuje, tworząc grozę na najwyższym poziomie. Upiorny Pawilon to z kolei komiksowy short, w którym autor nie skupia się na budowaniu nastroju czy klimatu, a z zaskoczenia atakuje zmysły czytelnika. Tuż po lekturze część z was (ja tak zrobiłem) zapyta – o co tu chodzi? Powiem jedno, uważajcie podczas wizyt w zoo ;)

Kończąc kilka słów na temat samego wydania mangi. Wydawnictwo J.P.F. jest jednym z najdłużej działających na rynku. Przez te wszystkie lata wypracowali oni sobie model, w którym się odnajdują i ocenić go trzeba bardzo wysoko. Tak jest i tym razem. Przekazują oni w ręce czytelnika projekt dopracowany w szczegółach. Mały minus należy się za artykuł kończący mangę. Sam pomysł fajny, ale dziwnie się w 2014 roku czyta, że Ito powróci do nas w 2013 z komiksem Gyo, którego premiera była już naprawdę dawno. Przed umieszczeniem go w Black Paradox wypadałoby go nieco przeredagować.Ogromny plus natomiast należy się za box dodawany do preorderów. Pudełko pomieści cztery mangi Ito, a na półce prezentuje się naprawdę wybornie. Nieco dyskusji (moja druga połówka powiedziała, że coś jest ze mną nie tak, gdy go zobaczyła) wzbudził projekt, ale według mnie jest on genialny i jak żaden inny pasuje do twórczości japońskiego rysownika. Tak, jest on szokujący i tak jest obrzydliwy, ale właśnie takie są horrory Ito. Piotrek świetna robota!

Podsumowując – najnowsze dzieło Ito jest bardzo udaną lekturą, w której brakuje mi osobiście ostrzejszego klimatu, znanego z poprzednich jego prac. Paradoksalnie to może przynieść korzyści w sprzedaży, gdyż po poprzednich dwóch komiksach pojawiły się głosy, że twórczość mangaki jest ciężka do przetrawienia. Tutaj jest o wiele spokojniej, co daje możliwość sięgnięcia po ten tytuł również innym (tym nieco mniej odpornym) czytelnikom komiksów. Trzeba jednak pamiętać, że do w dalszym ciągu jest Junji Ito więc ostrzejsze momenty są i to wcale nie tak rzadko. 

Dla Wydawnictwa J.P.F. na koniec jedno zdanie - Chcę więcej Ito w Polsce!

Black Paradox

Scenariusz: Junji Ito
Rysunek: Junji Ito
Wydawnictwo: JPF - Japonica Polonica Fantastica
Wydanie I: 2014
Wydawca oryginalny: Shogakukan
Liczba stron: 244
Format: A5
Oprawa: miękka z obwolutą
Papier: offsetowy
Druk: cz.-b. + kolor
ISBN-13: 9788374713290
Cena z okładki: 29,40 zł