(Recenzja) Zack Davisson - Yurei. Niesamowite duchy w kulturze japońskiej

Po tym, gdy Michael Dylan Foster za sprawą swojej książki przybliżył nam swego czasu stwory zwane Yokai, teraz przyszła pora na inne tajemnicze istoty, a mianowicie Yurei Właśnie im swoją wieloletnią pracę poświęcił z kolei Zack Davisson, którego to książka „Yurei. Niesamowite istoty w kulturze Japonii” opublikowana została ostatnio przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. I choć traktuje ona o skądinąd podobnych (w bardzo umownym znaczeniu) stworach to dość znacząco się też od siebie różni. Podczas gdy tam otrzymaliśmy bardzo szczegółowy i niezwykły bestiariusz opisujący poszczególne ze stworów, tak tutaj Amerykanin podchodzi do sprawy w nieco inny sposób. Co jednak godne podkreślenia zarówno jeden, jak i drugi z nich sprawdza się doskonale, więc zadowoleni będą ci, którzy złaknieni są historii z pogranicza japońskich opowieści grozy.


Davisson pracował nad swoją książką, jak sam przyznaje, przez kilka dobrych lat i trud włożony w jej przygotowanie daje się odczuć od pierwszych stron recenzowanej pozycji. Pisarz stara się nie tylko przedstawić jak najbardziej zgodne z prawdą historyczną i konkretnymi uwarunkowaniami kulturowymi fakty, ale zależy mu również na tym, aby była to po prostu pasjonująca lektura, która w pełni wciągnie w ten tajemniczy, groźny, a niekiedy wręcz brutalny świat japońskich stworów. Można też rzec, że cała książka została przez niego podzielona na dwie odrębne części. W pierwszej z nich Davisson tłumaczy czym są Yokai, jakie jest ich historyczne i kulturowe znaczenie i przybliża najbardziej znane japońskie trio. W drugiej z kolei prezentuje on wybrane przez siebie, ważne i pasujące do koncepcji książki opowieści lub ich fragmenty z Yokai w roli głównej. Całość daje więc naprawdę pełen i niezwykle szczegółowy obraz tego, czym były i czym nadal są te stwory w kulturze Japonii.

Nawet dziś bowiem, oglądając znane japońskie horrory, nie zastanawiamy się tak naprawdę, czym są ukazane w nich stwory, nie znamy też często prezentowanej przez nich symboliki. Książka ta wyjaśnia nam w tej materii naprawdę dużo. Pozwala nam zapoznać się z tymi wszystkimi szczegółami, które tak znacząco wpływają na odbiór poszczególnych opowieści. Amerykański pisarz, posiłkując się pracami niezwykle szanowanych pisarzy jak Lafcadio Hearn zagłębia nas w ten tajemniczy świat. Dzieląc swoją pracę badawczą na rozdziały poświęcone konkretnej tematyce czy wręcz konkretnemu Yokai, ukazuje ich dogłębną analizę. Całość wypada naprawdę świetnie, a olbrzymia dawka merytorycznej (dbanie o zapis japońskiego tytułu nie tylko przetłumaczonego, sięganie do wielu źródeł) wiedzy, jaką zostawia po sobie lektura tej książki, sprawia, że staje się ona pozycją obowiązkową dla wszystkich tych, którym tematyka ta jest bliska.

Jak już jednak wspomniałem wcześniej, pisarz stara się nie tylko przekazać wiedzę, ale też oddać grozę i nastrój tego, o czym pisze. Stąd też w książce nie zabrakło przytaczania tych brutalnych czy krwawych opowieści oraz prezentowania najważniejszych opowieści o Yokai. Zresztą i sam styl, którym autor operuje, sprawia, że lektura jest niezwykle przystępna w odbiorze, a książkę się wręcz pochłania. Po lekturze tej pozycji śmiało można stwierdzić, że coś już o danych Yokai wiemy, a najważniejsze trio ukazane jest w sposób niezwykle szczegółowy. I nawet trudno uznać za wadę to, że pewne elementy mogą wydać się wtórne, że część historii jest powszechnie dla fanów japońszczyzny znana. Prowadząc badania nad takim zagadnieniem, nie sposób nie wracać do tak kultowych pozycji, jak „Kaidan”. Całość tej niesamowitej przygody z japońską grozą okraszona została efektownymi ilustracjami, które nadają książce dodatkowego kolorytu.

Myślę, że recenzowana pozycja jest naprawdę wartościową merytorycznie, ale i ciekawą do czytania pozycją, którą z czystym sumieniem można polecić tym z was, których choć trochę tematyka ta interesuje. To nie tylko ciekawa i prowadzona z dreszczykiem podróż po świecie Yokai, ale tez po prostu wciągająca lektura na zimowe wieczory. Przy okazji, pozwoli wam ona spojrzeć z zupełnie innej perspektywy na współczesny japoński horror w stylu m.in. „Ring”. Polecam.


Yurei. Niesamowite duchy w kulturze japońskiej

Autor: Zack Davisson
Przekład Aleksandra Czwojdrak , Konsultacja merytoryczna Adrianna Wosińska
Seria : Mundus
ISBN: 978-83-233-4502-2
rok: 2018
format: B5
stron:256
oprawa: miękka
język publikacji: Polski / Polish